Hukuk (Özet) : Hukuk, her şeyden önce bir düzen demektir. Ama hukukun öngördüğü düzen, gerçekten gerçekleneşelendiren bir düzen bileğildir. Hukuk, maşer zarfında insanların düpedüz nasıl davrandıklarını bileğil, nasıl davranmaları gerektiğini gösterir. Hukuk, kendisine uyulmak ve uygulanmak kucakin vardır. Adalet değeri zımnında, insanlar arası ilişkileri bir düzene dokunmak, toplumsal dirimın gerçekleşmesini sağlamak icap. İnsanlara, “Bana uy; Beni gerçekleştir” buyruğu ile seslenir. Hukuk düzeni, doğduğu andan itibaren kişinin hakkındasına onaylama edilmesi ve uyulması gereken, katiyen sadık kurallar olarak çıkar. İnsan, özgür bir varlıktır ve iradesini hukukun buyrukları doğrultusunda kullanabileceği gibi, onlara aykırı bir yönde bile kullanabilir. Bu nedenle maşer zarfında insanların seçenek ve davranışlarının ahbaplık kurallarına uymaması, her zaman mümkündür. “İşte ahbaplık, adam davranışlarını bileğerlendiren, çıkar çatışmalarına çözüm getiren kurallardan, normlardan meydana mevrut bir düzen, bir bütündür.” İnsan-adam, adam-huy ilişkilerinin insanlığın ortak çıkarı ve huzuru kucakin evrensel ilkelerle güvence şeşna tuzakınmasıdır. Hukuk, adamlık seviyesi kucakin göstergedir. Hukukun temeli, kaynağı üzerine birgani düşünce ortaya atıktır. Bunlar kaynağı: tanrı, dershane çıkarları, maşer sözleşmesi, huy ve insanlar olarak tamlayan temalerdir. Hukuk Nedir Hukuk, toplumun umumi menfaatini veya fertlerin ve toplumun ortak iyiliğini sağlamak için konulan ve bütün gücüyle desteklenen kaide, hak ve kanunların kâffesidür. Daha münteşir bir teşhismıyla ahbaplık, adalete yönelmiş toplumsal evetşlakin düzenidir. Hukuk Söz Mazmunı Hukuk kelimesi Arapça “hak” kökünden hasılat ve hak kelimesinin çoğmehabetli olarak bilinmektedir (galat-ı meşhur). Fellahçda “hak” kelimesinin çoğmehabetli “ilenme’kak”tır. Türk Kıstak Kurumu’na gereğince ahbaplık kelimesi, “Toplumu düzenleyen ve devletin yaptırım güçlükleü belirleyen yasaların kâffesidür”. Bunun haricinde hukukun “haklar” mazmunı da vardır. Mecazi anlamda ise, ahbaplık, hukuk mazmunında da kullanılır. Fen Mazmunı Hukuk dönemden döneme değişmiş olduğu kucakin hala doyurucu bir teşhism gestaltlamamıştır. Kant “Hukukçular hala hukukun teşhismını aramaktadırlar” der. Günümüzde en çok onaylama edilen teşhismı ise: “Belli başlı bir zamanda mukannen bir toplumdaki ilişkileri düzenleyen ve uyulması devlet zoruna (müeyyide) rabıtlanmış kurallar kâffesidür.” Bilimsel bir disiplin olarak ahbaplık, kendi zarfında asıl olarak ikiye ayrılır. Umumi olarak hukukun eşhas arası ilişkileri bap yer kısmına Özel Hukuk, eşhas ile devlet veya devleti oluşturan kurumlar arası ilişkileri düzenleyen kısmına ise Amme Hukuku adı verilir. Bu kocaoğlanrım roma hukukundan kalma bir ayrımdır (ius privatum-ius publicum). Uygar Hukuk, Kâr Hukuku ve Devletler Özel Hukuku özel hukukun, buna ivaz Esas Hukuku, Ukubet Hukuku ve İdare Hukuku bütün hukukunun çıbanlıca ast dallarıdır. Hukuk Kuralları ve Özellikleri Hukuku diğer toplumu düzenleyici kurallar olan örf ve adetler, gelenekler ve dinlerden kocaoğlanran özellik devlet aracılığıyla güvenceye tuzakınmış ve cebri yaptırımlara mevla olmasıdır. Hukuk kuralları adam davranışlarını düzenler ve bulunmuş olduğu toplumun şayan kazalarını taşır. Soyutluk ve genellik özelliği sayesinde misal nitelikteki kamu durumlarda uygulanması esenlanır. Yaptırım (Müeyyide) Hukuk yerında yaptırım bütün gücü ile uygulanır. Hukuka uymayı zorlama, uymayanları cezalandırma ve uyulmadığı durumlardaki zararları en aza indirmek kucakin kullanılır. Hukuk düzenini esenlamayı ve korumayı lakinçlayan yaptırımlar gene ahbaplık düzeninin öngördüğü şekilde alegori getirilir. Maddi ve manevi yaptırımlar olarak ikiye ayrılır. Maddi yaptırımlar hukuka aykırı durumlarda uygulanırken manevi yaptırımlar bu durumları kösteklemek kucakin kullanılır. Ukubet hukukunda ölüm, hapis ve tıkır cezaları; anayasa hukukunda siyasetten men, vurgun mantinota; algı hukukunda algı ve gümrüksüzçılık cezaları gibi daha bir ahbaplık dallarında daha bir yaptırımlar vardır. Hukukun Dayanağı Hukukun dayanağı ile ilgili çeşitli dönemlerde kuramlar üretilmiştir. Bunları sıralamamız icabında; bilinçi bir irade olarak gkalıntı kuramlar, irade dışı olarak gkalıntı kuramlar ve pozitivist kuramlar. Bu kuramların birtakımlar felsefik bileğil ortaya konduğu dönemin sorunlarını çözmek veya siyasal temaleri ahbaplık biliminde dile getirme ihtiyacından ortaya çıkmıştır. İdesi ve ideali doğruluk olan ahbaplık, umumi olarak şu şekilde teşhismlanabilir: “Hukuk, adalete yönelmiş toplumsal bir evetşlakin düzenidir.” Bu teşhismdan, hukukun üç ayrı fonksiyonu alegori getirdiğini görmekteyiz. Bu fonksiyonlar düzen, kullanışlı yarar ve adalettir. Hukukun Toplumdaki Fonksiyonları 1. Düzen Fonksiyonu Hukukun bu fonksiyonu ile anlatılmak maksut, hukukun toplumsal dirimı düzenleyip insanların amerikan barış ve emniyet zarfında bir arada evetşamalarını esenlamaktır. 2. Kılgısal Yarar (Sosyal İhtiyaçların Hakkındalanması) Hukukun kullanışlı amacını, toplumsal gerçeklik belirler. Hukuk bu fonksiyonu ile maşer zarfında yaşayan insanların, birbirleri ile yapmak zorunda oldukları ilişkilerini ve biyolojik, ruh bilimsel bir varlık olarak insanın gestaltsından kaynaklanan ihtiyaçlarını hakkındalamaya çtuzakışır. Hukuk bu fonksiyonu ile tevellüt, tezevvüç, ölüm vb. önemli biyolojik olayları da çeşitli hükümlerle düzenler. Hiçbir ahbaplık düzeni dirimın asıl gerçeklerini görmezden gelemez. Hukuk düzeni, insanın katıksız gestaltsına ve bundan müterakki mevrut gereksinimlerine mütenasip geçmek zorundadır. Hukuk önemli ölçübile, ekonomik gerçeklere bile tutkundır; ekonomik yoksulluklara uymalı ve onları hakkındalamalıdır. 3. Adalet Hukuk bu fonksiyonu ile mukannen bir yapılanma şeşna aldığı içtimai gereksinimlerı, özü salt bir muadele düşüncesi olan doğruluk ölçüsüne vurarak gerçeklik kimliğini kazanır. Hukukun idesi ve ideali adalettir. En kesik teşhismıyla doğruluk, “bir muadele düşüncesi”dir. “Adalet, nesnel (objektif) ve öznel (sübjektif) geçmek üzere dü daha bir anlamda kullanılır. Adalet esasen ahlâki bir kavramdır; Bu kapsamda, yiğitlik, fazilet mazmunında kişisel bir özelliği deyimler. Isim her zaman haklı olana yönelir, her insana kendine düşeni ayırmak uğrunda sürekli ve bileğçalışmamez bir çaba gösterir. İşte bu seçenek ve çabayı gösteren doğruluk, özne (süje) ile ilgili oluşundan ötürü öznel (sübjektif) doğruluk olarak nitelenir. Bir yiğitlik olan öznel adaletin haricinde ve ondan önce nesnel (objektif) bir doğruluk konseptı vardır. Nesnel doğruluk, kişinin bir özelliğini bileğil, kişilerin müşahhas durumlarda gerçekleştireceği alışveriş biçiminin bir özelliğini deyimler. İşte ahbaplık yerında hukuki şayan olarak lafız konusu olan doğruluk bile, bu nesnel anlamda adalettir. Çünkü ahbaplık, insanlar arası ilişkileri biçimlendiren, onlara görünür ve algılanabilir bir düzen veren, bu amaca yönelen normlar kâffesidür.” Topluluk kucakindeki davranış ve ilişkilerin bileğerlendirilmelerini kucakeren kurallar kamuü olarak ahbaplık, bu bileğerlendirmelerde doğruluk ölçüsünü kullandığı ve istimal etmek durumunda bulunduğuna gereğince, adaletin böylece, hukukun da bir bileğerlendirilme ölçüsü olacağı doğaldır. Hukuk normlarında doğruluk acaba ne ölçübile yansıtılmıştır ? Mevcut ahbaplık ne denli adaletlidir ? İşte burada yasa üstü doğruluk konseptı ortaya çıkmaktadır. Bu, tüm ahbaplık sistemine ve sistemlerine egemen mevcut, nesnel ve salt bir şayan niteliğindeki adalettir. Hukuk bir maşer düzenini kucakerir. Hukukun varlık nedeni bile adalettir; lazım bulunan düzeni muhafaza etmek, gerekse onu bileğçalışmatirmeyi meşrulaştırmak kucakin her zaman adalete çıbanvurulur. Nesnel ve yasa üstü doğruluk hukukta hakkındamıza oturmuş ahbaplık düzenlerinin birincil örneği, olması gereken ahbaplık mazmunında ahbaplık idesi olarak çıkar. Bu niteliği ile doğruluk, bulunan ahbaplık düzenlerinin kendisine mütenasip olup olmadığı açısından bir şayan ve kıymetlendirme ölçüsü evet. Yeniden bu özelliği ile doğruluk, aynı zamanda hukukun idealidir. Hukukun gerçekleştirmek amacını güttüğü şey adalettir. Birbirleri ile pozitif ve aksi hakkındalıklı ilişkilerde mevcut bu üç fonksiyon balans zarfında olduklarında, adil bir ahbaplık düzeninin gerçekleşmesi esenlanır. Normal olarak tüm ahbaplık normları bu üç fonksiyonu da kapsar. Sonuç olarak ahbaplık, hem adaleti gerçekleştirecek, hem toplumsal evetşlakin uyacak, hem bile bu toplumsal dirimın amerikan barış zarfında sürebilmesi kucakin bir düzen görünümünü esenlamaya çtuzakışacaktır.
No pingback ( trackback ) is found.